Somuncu Baba Türbesi

Somuncu Baba türbesi nerede diye sorsalar gerçeği söylemek gerekirse bilmezdim. Geçtiğimiz yıl filmini seyredince hayatı ve öğrettikleri ilgimi çekti. Bir yıl boyunca bazı kaynaklardan ve internetten araştırdığımda büyük ve değerli bir Anadolu alimi imiş. Bayramiye tarikatının kurucusu olan Hacı Bayram Veli Hazretlerinin hocası imiş. 1330 ile 1412 yılları arasında yaşamış olan Şeyh Hamidi Veli  Somuncu baba olarak bilinmektedir. Bugün türbesi Aksaray ve Malatya’da olduğu düşünülse de tam yeri hala bilinememektedir. Soyu 24. kuşaktan peygamberimize dayandığı bilinmektedir. İlmi hayatının doğduğu şehir Kayseri’de tamamladıktan bir süre sonra Aksaray’da kalmıştır. İlmini arttırmak için Şam’da Beyazıdıyye Hanahına giderek Şadii Rumi’den dersler almış. Daha sonrasında Bursa’ya giderek ekmekçilikle meşgul olmuş. Bursa’da “Somunlar mü’minler, somunlar mü’minler” diye ekmek dağıttığı için halk arasında Somuncu baba olarak tanınmış. Bursa’da kendini gizleyen Somuncu baba, Ulu cami açılışı sırasında okuduğu hutbe ve fatiha süresinin 7 vechi ile tasvir etmesi üzerine sırrı ortaya çıkmış.

Somuncu Baba türbesi – Minyatür müzesinde Somuncu babanın canlandırılan bir tasviri

Anadolu’da Yaşan Büyük Alimlerden Somuncu Baba

İlkinin herkesin anladığı, ikincisinin çoğunluğunun anladığı, üçüncüsü azınlığın anladığı, dördüncüsünün ariflerin anladığı diğerlerini cemaatten kimsenin anlamayıp üçler, yediler, kırklar ceminin ruhaniyetiyle meclise katılan velilerin anladığı ve aşk makamlarında peygamberlerin nezaretinde yaptığı tefsirlerin ardından mimberden inerek kendisini hissettirmeden camiden ve şehirden ayrılarak Hacı Bayram-ı Veli ile Hicaz’a gitmiştir. 3 yıl boyunca Mekke ve Medine hayatı sonrasında Aksaray’a dönmüş. Şu anda türbesinin yanında bulunan yerde bir çilehane yaptırmış ve burada dersler vermiş. Çile sözcüğü Farsça kökenli bir sözcüktür kırk (çihil) manasını taşımaktadır.

Zamanla Türkçe’de zorluk çekmek anlamında kullanılmıştır. Bu nedenle tekkelerdeki halvethanelere “çilehane” denilmeye başlanmıştır. Erbain çıkarmak ve halvete girmek özellikle Halvetiye tarîkatında ve bu tarikatın kollarında görülen bir uygulamadır. İslam- tasavvuf kültüründe çile çekme olgusunu daha iyi anlayabilmek için öncelikle “halvet” kavramına da değinmek gerekir. “Halvet” Arapça kökenli bir sözcük olup; tenhaya çekilme ve yalnız kalma anlamına gelmektedir.  Somuncu baba hakikat yolunda yaşadığı hayatı 1412 yılında Aksaray’da son bulmuş. Bugün türbesinin olduğu yerin yanında 13 hikayede 545 minyatürle anlatılmış minyatür müze yer almaktadır. Müzeyi ücretsiz ziyaret edebilirsiniz.

Somuncu Baba türbesi – Minyatür müzesinde Somuncu babanın canlandırılan bir tasviri

Son olarak Somuncu Babanın vasiyetinden bir kaç güzel sözleri sizlerle paylaşmak isterim.

*Gizli ve açık tüm hallerinizde Allah’tan sakının.

*Az yiyin, az konuşun ve az uyuyun.

*Avamın (halkın) arasına karışın.

*Daima şehvetten uzak durun.

*İnsanların ellerinde bulunanlardan ümidinizi kesin.

*Açlıktan ölseniz bile şüpheli şeyleri yemeyin.

*Düşüncelerinizde dayatmacı olmayın.

Yolda olun..